Het tijdskrediet einde loopbaan

Inleiding

Tijdskrediet is een vorm van loopbaanonderbreking die alleen beschikbaar is voor werknemers in de privésector. Er kunnen verschillende motivaties zijn om tijdskrediet op te nemen (link). Dit artikel focust op één daarvan: het eindeloopbaan tijdskrediet dat toelaat om werkuren te verminderen tot men met pensioen gaat. 

Voorwaarden voor toegang om tijdskrediet op te nemen 

De werknemer moet aan een aantal cumulatieve voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor tijdskrediet aan het einde van de loopbaan: 

1. Minstens 55 jaar oud zijn op de datum waarop het tijdskrediet aan het einde van de loopbaan wordt opgenomen. Uitzonderingen bestaan in het geval van een beroep dat als zwaar wordt beschouwd. 
2. Je moet minstens 25 jaar in loondienst gewerkt hebben. U kunt de RVA vragen een voorlopige berekening van deze periode te maken door formulier C61 – Beroepsverleden tijdskrediet landingsbaan in te vullen.  
3. Een arbeidsovereenkomst van minstens 24 maanden hebben met de werkgever van wie de werknemer het eindeloopbaankrediet aanvraagt.  Als dit niet het geval is, kan de periode van 24 maanden in onderling overleg tussen de werkgever en de werknemer worden verkort. 
4. De werknemer moet 24 opeenvolgende maanden in dienst zijn geweest bij de werkgever die tijdskrediet aanvraagt. Er moet worden opgemerkt dat de tewerkstellingsvereiste verschilt naargelang de werknemer een halftijds krediet of een  vijfde krediet aanvraagt. 

De details van deze voorwaarden zijn talrijk en zijn beschikbaar op de RVA website. 

Mogelijke verkortingen

Er zijn twee soorten eindeloopbaan tijdskrediet, elk met zijn eigen specifieke kenmerken. 

• Halftijds krediet 

Vermindering van de werktijd tot 50% is alleen mogelijk als de werknemer minstens 3/4-tijds (28,5 uur per week) in dienst is van de werkgever bij wie men de werktijd wil verminderen. Als de werknemer dus deeltijds tewerkgesteld is voor 25 uur per week, en de tewerkstelling minder is dan 3/4- tijds (28,5 uur per week), kan hij/zijmen geen halftijds 1/2 tijdskrediet krijgen en de  werkuren verminderen tot 19 uur per week. 

• Het 1/5-e tijdskrediet 

Het verminderen van de werktijd tot 80% is alleen mogelijk als de werknemer voltijds tewerkgesteld is. Als de werknemer deeltijds werkt, d.w.z. 32 uur verspreid over 5 dagen per week, kan men geen 1/5-e tijdskrediet opnemen.  

Opmerking over de toekenning van 1/5-tijdskrediet :  

Als algemene regel vereist 1/5- tijdskrediet een vermindering van de voltijdse werkuren met 1 dag of 2 halve dagen per week. Het is echter mogelijk om een andere arbeidsorganisatie van 4/5- tijds vast te stellen voor een periode van maximaal 12 maanden. Een werknemer die bijvoorbeeld zijn of haar 4/5e  wil indelen door 4 volledige weken te werken en dan 1 week vrij, kan dit slechts gedurende 12 maanden doen en zou dan moeten terugkeren naar de “klassieke” structuur (1 dag of 2 halve dagen vrij per week). Deze mogelijkheid moet ook voorzien zijn in een sectorale of ondernemings-CAO.  Als er geen vakbondsafvaardiging is in de onderneming, moet deze mogelijkheid worden voorzien in het arbeidsreglement en op voorwaarde dat hierover een schriftelijk akkoord wordt bereikt met de werkgever. 

• Hoe organiseer je het? Het verminderde werkregime als gevolg van tijdskrediet moet in onderling overleg tussen de werknemer/werkneemster en de werkgever/werkgeefster worden overeengekomen en schriftelijk worden vastgelegd in een addendum bij het arbeidscontract.

Duur van tijdskrediet

• Minimum : Het aangevraagde tijdskrediet mag niet minder bedragen dan :

- 3 maanden, in het geval van een verzoek om halftijds krediet ; 

- 6 maanden, in geval van een verzoek om 1/5-tijdskrediet. 

• Maximum: Het tijdskrediet einde loopbaan van halftijds of een vijfde kan verkregen worden tot de datum waarop het pensioen wordt opgenomen. 

Is eindeloopbaan tijdskredit een recht? 

• Als de werkgever 10 werknemers of minder tewerkstelt :

Voor werkgevers met 10 of minder werknemers is eindeloopbaan tijdskrediet geen recht.  Het is slechts een mogelijkheid die de instemming van de werkgever vereist.   

• Als de werkgever meer dan 10 werknemers in dienst heeft : 

Als aan de voorwaarden voor toegang is voldaan, bestaat er een recht op eindeloopbaantijdskrediet. De werkgever kan de ingangsdatum van het tijdskrediet echter om 2 redenen uitstellen: als het quotum van gelijktijdige afwezigheden, d.w.z. het aantal werknemers met tijdskrediet, bereikt is (dit komt overeen met 5% van het personeelsbestand) of om dwingende interne of externe redenen (organisatorische behoeftenen, continuïteit van het werk). 

Verloning

Tijdens de periode van tijdskrediet aan het einde van de loopbaan wordt de persoon die van tijdskrediet geniet betaald door de werkgever op basis van hetdeeltijds werk, d.w.z. 1/2- tijds of 4/5- tijds.   Naast de vergoeding die door de werkgever wordt betaald, is het mogelijk om aanspraak te maken op een maandelijkse onderbrekingsuitkering die door de RVA wordt betaald. In dit geval verandert de leeftijdsvoorwaarde naar 60 jaar. Ga voor meer informatie naar de website van de RVA.

Ontslagbescherming voor werknemers met tijdskrediet

De wet biedt bescherming tegen ontslag. Het doel hiervan is om het gebruik van het recht op tijdskrediet te garanderen en, indien van toepassing, de mogelijkheid om de oorspronkelijke werkuren terug te krijgen van de baan waarvan de voordelen zijn verminderd. Deze bescherming begint op de dag van de overeenkomst of de dag van de schriftelijke kennisgeving als het recht op tijdskrediet wordt gebruikt.  Ze eindigt 3 maanden na de einddatum van het tijdskrediet. Dankzij deze bescherming kan de werkgever de arbeidsovereenkomst niet eenzijdig beëindigen. De bescherming geldt echter niet als het ontslag een ernstige of voldoende reden heeft.   

Hoe vraag ik tijdskrediet aan ?

Vanaf 1 juli 2024 moeten alle aanvragen voor loopbaanonderbrekingstoelage, tijdskrediet of thematisch verlof elektronisch worden ingediend bij de RVA: https://www.rva.be/breakatwork. De verplichte online procedure zal worden ingevoerd voor alle sectoren, met uitzondering van het onderwijs, waar de verplichting zal gelden vanaf 1 oktober 2024. 

Praktisch informatie, om een aanvraag voor tijdskrediet in te dienen bij de RVA: 

1. De werknemer moet de werkgever informeren. 
2. De werkgever vult het eigen deel van de uitkeringsaanvraag in via de portaalsite van de Sociale Zekerheid. 
3. De werknemer vult vervolgens de aanvraag in via de toepassing Break@work. 
4. De RVA verstuurt de beslissing in de e-Box. 

Met de steun van :